१९३४ साली पुण्यातल्या प्रयोगात हे गीत 'आंधळ्यांची शाळा' या नाटकात प्रथम त्यांनी गायले. नाटकात त्याची जरूर नव्हती; पण दात्यांच्या आग्रहाकरता ते गायले ! मग जवळजवळ प्रत्येक खेळात ते म्हणणे भाग पडले. चाल सोपी, गीताला शोभणारी, झोकेदार ! नाटकातून ते मैफलीत उतरणे ते क्रमप्राप्त होते. मैफलीतून ते रेडिओवर गेले आणि सर्व श्रोत्यांपर्यंत पोचले यात नवल कसले ! अर्थात हे क्रमाक्रमाने आणि कालांतराने झाले. पण तेवढ्या कालात दर्यागीताची नक्कल होणेही अटळ होते. 'वारा फोफावला' (फोफावला की सोसाटला? झाडे फोफावतात..) आणि दर्यागीतांना उधाण आलं.

या अमाप पिकांच्या आधारावर भविष्यकाळात "महाराष्ट्रीय लोक त्याकाळी फारच दरियावर्दी होते असा शोध इतिहाससंशोधक काढतील." असा उपरोधी निष्कर्ष शामराव ओकांनी काढला. पण महाराष्ट्रीयांच्या जीवनात शिमगा-गणपतीकरता कोकणात जाण्यापुरताच दर्या येत असे, हाही त्यांनीच एक खोचक उपरोधी निर्णय 'अमरज्योती' या 'प्रभात'च्या भारतीय दर्यावर्दी जीवनावरील पहिल्या चित्रपटाबद्द्ल दिला होता.
(संपादित)

केशवराव भोळे
माझे संगीत - रचना आणि दिग्‍दर्शन
सौजन्य- मौज प्रकाशन, मुंबई

  इतर संदर्भ लेख