A Non-Profit Non-Commercial Public Service Initiative by Alka Vibhas   
हटातटानें पटा रंगवुनि

हटातटानें पटा रंगवुनि जटा धरिशि कां शिरीं
मठाची उठाठेव कां तरी

वनांत अथवा जनांत हो कां मनांत व्हावें परि
हरीचें नांव भवांबुधितरी

काय गळ्यांत घालुनि तुळशीचीं लांकडें
हीं काय भवाला दुर करतिल माकडें
बाहेर मिरविशी आंत हरिशिं वांकडें
अशा भक्तिच्या रसारहित तूं कसा म्हणविशी बुधा
हरिरस सांडुनि घेशी दुधा

भला जन्म हा तुला लाधला खुलास ह्रदयीं बुधा
धरिशि तरि हरिचा सेवक सुधा
शिळाटोपिवर शिळा पडो या बिळांत करिसी जपा
तथापि न होय हरिची कृपा
दर्भ मुष्टिच्या गर्भिं धरुनि निर्भर पशुची वपा
जाळिशी तिळा तांदुळा तुपा

दंडकमंडलुबंड माजविशि मुंड मुंडिशी तपा
न सार्थक लटक्या सार्‍या गपा
ही बारबार तलवार येईल काय पुन्हा?
ह्या दुर्लभ नरदेहांत ठेविशी कुणा
भगवंत भुकेला भक्तीचा पाहुणा
वर्म कळेना धर्म घडेना कर्म चित्त न द्विधा
सदा हरि कविरायावर फिदा
पट - वस्‍त्र / सोंगट्या, बुद्धिबळे इ. ज्यावर मांडतात ते वस्‍त्र.
बुध - शहाणा / पंडित.
भव - संसार.
लाधणे - लाभणे.
वपा - चरबी.
वर्म - दोष, उणेपणा / खूण.
सुधा - अमृत / सरळ, योग्य मार्गाने जाणारा.
हटातटी - तडकाफडकी.
मूळ रचना

भला जन्म हा तुला लाधला खुलास ह्रदयीं बुधा
धरिशि तरि हरिचा सेवक सुधा

चराचरीं गुरू तरावयाला नरा शिरावरी धरी
जरा तरि समज धरीं अंतरी
हटातटानें पटा रंगवुनि जटा धरिशि कां शिरीं
मठाची उठाठेव कां तरी
वनांत अथवा जनांत हो कां मनांत व्हावें परि
हरीचें नांव भवांबुधितरी
काय गळ्यांत घालुनि तुळशीचीं लांकडें
हीं काय भवाला दुर करतिल माकडें
बाहेर मिरविशी आंत हरिशिं वांकडें
अशा भक्तिच्या रसारहित तूं कसा म्हणविशी बुधा
हरिरस सांडुनि घेशी दुधा

जाळ गळ्यामधिं माळ कशाला व्याळ काम कोपला
आंतुनि, बाहेर म्हणविशि भला
वित्त पाहता पित्त येतसे चित्त पाहिजे मला
असें हरि म्हणतो नुमजे तुला
वर संभावित दांभिक अभ्यंतरिं नाहिंस बिंबला
बहिर्मुख नर नरका लाधला
तूं पोटासाठीं करि खटपट भलतिशी
परि भक्तिरसाविण हरि भेटल काय तुशीं
काय मौन धरुनिया गोमुखिला जाळिशी
स्वार्थसुखें परमार्थ बुडविला अनर्थ केला मुधा
न जाणसि कांजी म्हणसी सुधा

टिळाटोपिवर शिळा पडो या बिळांत करिसी जपा
तथापि न होय हरिची कृपा
दर्भ मुष्टिच्या गर्भिं धरुनि निर्भर पशुची वपा
जाळिशी तिळा तांदुळा तुपा
दंडकमंडलुबंड माजविशि मुंड मुंडिशी तपा
न सार्थक लटक्या सार्‍या गपा
ही बारबार तलवार येईल काय पुन्हा?
ह्या दुर्लभ नरदेहांत ठेविशी कुन्हा
भगवंत भुकेला भक्तीचा पाहुणा
वर्म कळेना धर्म घडेना कर्म चित्त न द्विधा
सदा हरि कविरायावर फिदा

संदर्भ-
म. वा. धोंड
मर्‍हाटी लावणी
सौजन्य- मौज प्रकाशन, मुंबई.

  संपूर्ण कविता / मूळ रचना

 

Please consider the environment before printing.
कागद वाचवा.
कृपया पर्यावरणाचा विचार करा.