A Non-Profit Non-Commercial Public Service Initiative by Alka Vibhas   
परवशता पाश दैवें

परवशता पाश दैवें ज्याच्या गळां लागला ।
सजिवपणीं घडती सारे । मरण-भोग त्याला ॥

असुनि खास मालक घरचा । म्हणति चोर त्याला ॥

सौख्य-भोग इतरां सारे । कष्ट मात्र त्याला ॥

मातृभूमि त्याची त्याला । होत बंदिशाला ॥
गीत - वीर वामनराव जोशी
संगीत - वझेबुवा
स्वराविष्कार- मास्टर दीनानाथ
आशा भोसले
( गायकांची नावे कुठल्याही विशिष्ट क्रमाने दिलेली नाहीत. )
नाटक - रणदुंदुभि
राग - पिलू
चाल-अब छोडोना पराई कान्हा
गीत प्रकार - नाट्यसंगीत
बाबा प्रखर देशाभिमानी होते. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे भक्त होते, लोकमान्य टिळकांचे अनुयायी होते. स्वातंत्र्यवीर सावरकरांचे सहकारी होते.

एकदा शिमल्यामध्ये इंग्रज गव्हर्नरसमोर त्यांना मैफील करायला बोलावलं गेलं. बाबा सुरुवातीला रागदारी गायले आणि मग एकदम काही कल्पना न देता 'रणदुंदुभी' मधलं 'परवशता पाश दैवे ज्याच्या गळा लागला' हे गाणं सुरू केलं. इंग्रजी सत्तेच्या काळात त्यांच्या गव्हर्नरसमोर हे गाणं म्हणणं म्हणजे जिवावरचं धाडस. सारेच जण चपापले; पण बाबा चढ्या आवाजात दुभाष्याला म्हणाले “या गाण्याचा अर्थ तुझ्या गव्हर्नर साहेबाला त्याच्याच भाषेत समजावून सांग; म्हणजे आम्हां पारतंत्र्यात असलेल्यांच्या भावना त्याला कळतील..."
(संपादित)

मीना मंगेशकर-खडीकर
'मोठी तिची सावली' या पुस्तकातून.
शब्दांकन- प्रवीण जोशी
सौजन्य- परचुरे प्रकाशन, मुंबई.

* ही लेखकाची वैयक्तिक मते आहेत. या लेखात व्यक्त झालेली मते व मजकूर यांच्याशी 'आठवणीतली गाणी' सहमत किंवा असहमत असेलच, असे नाही.

  इतर संदर्भ लेख

Please consider the environment before printing.
कागद वाचवा.
कृपया पर्यावरणाचा विचार करा.


Random song suggestion
  मास्टर दीनानाथ
  आशा भोसले