ढोपर

-

गुडघा.

माझ्या मुलांना खेळवता-खेळवता मी पुन्हा एकदा संगीताकडे वळले. 'सूर' हे सर्वांत स्वस्त, पण मौल्यवान खेळणं मुलांच्या हाती सोपवणं माझं कर्तव्यच होतं. लग्‍नामुळे थोडासा खंड पडला होता, पण मनात गाणं चालूच होतं. मुलांमध्ये रमलेली असल्यानं त्यांच्यासाठी बालगीतं करावीत असं मनानं घेतलं. आमची रचना बोबडकांदा वयाची होती, तेव्हा एकदा तिला खेळवताना 'असावा सुंदर चॉकलेटचा बंगला' सुचलं. मग बालवाडीची गंमतशाळा सुटावी आणि मुलं हासतनाचत बाहेर यावीत तशी इतर गाणीही सुचत गेली. 'पुस्तक नंतर वाचा', 'खोडी माझी काढाल तर' ही सारी गाणी अगदी सहजपणे होऊन गेली. मुलांकडून गाणी बसवून घेणं, वाद्यवृंद संयोजन, रेकॉर्डिंगची तांत्रिक बाजू सांभाळणं यांसाठी बाळची फारच मोठी मदत झाली. ही गाणी दीदीनं तेव्हा प्रत्यक्ष ऐकली नाहीत, पण आमचं काय चाललंय याकडे तिचं बारकाईनं लक्ष असायचंच.

एकदा टीव्हीवर कविवर्य मंगेश पाडगांवकरांनी एक बालकविता वाचली. मला ती प्रचंड आवडली. तिचं सुरेख गाणं होऊ शकतं असं वाटून गेलं. मी लगेचच मंगेशरावांना फोन केला आणि ती कविता मागितली, त्यांनी आनंदानं दिली. ते गाणं अजूनही गाजतं आहे. 'सांग सांग भोलानाथ.

'पिरपिर पावसाची', 'एऽ आई मला पावसात जाऊ दे', 'ये रे ये रे पावसा रुसलास का' या गाण्यांचीही रेकॉर्ड निघाली. ही सारी पावसातली बालगीतं. लहान मुलांची गाणी लहान मुलांनीच गायली पाहिजेत असा माझा हट्ट होता. ही कल्पना तेव्हा नवीन होती. बालगीतंही मोठी माणसंच गायची. योगेश, रचना (मीनाताई मंगेशकर-खडीकर यांची मुले) हे घरचे बालगायक होतेच. शिवाय श्रीनिवास खळ्यांची मुलगी शमासुद्धा गायली.

माझी बालगीतं खूप लोकप्रिय झाली. मराठीतच नव्हे, तर गुजरातीत आणि बंगालीतही त्यांचे अनुवाद झाले. तेव्हा लहान असलेला, आजचा तरुणांच्या आवडीचा गायक 'शान' अणि त्याची बहीण बंगाली रेकॉर्डसाठी गायले. गुजराती रेकॉर्डसाठी 'साधना सरगम' आणि इतर बालकलाकार गायले.

कमीतकमी गाणी गाऊन जास्तीतजास्त काळ गाजत राहण्याचा विक्रम करणारे गायकही आमच्या घरात आहेत; 'योगेश आणि रचना'.
(संपादित)

मीना मंगेशकर-खडीकर
'मोठी तिची सावली' या पुस्तकातून.
शब्दांकन- प्रवीण जोशी
सौजन्य- परचुरे प्रकाशन, मुंबई.

* ही लेखकाची वैयक्तिक मते आहेत. या लेखात व्यक्त झालेली मते व मजकूर यांच्याशी 'आठवणीतली गाणी' सहमत किंवा असहमत असेलच, असे नाही.

  इतर संदर्भ लेख